Kolejne, ósme i jednocześnie ostatnie spotkanie z przewidzianego cyklu szkoleń, odbyło się 3 sierpnia 2011 roku. Uczestniczyli w nim pracownicy zajmujących się realizacją zadań ochronnych, edukacją oraz badaniami naukowymi i monitoringiem w naszym Parku. Szkolenie o tematyce „Specyfika i metody realizacji prac związanych z usuwaniem drzew powodujących zagrożenie wzdłuż szlaków turystycznych i dróg publicznych” prowadzone było przez inż. Andrzeja Szczocarza. Program szkolenia obejmował część kameralną, która prowadzona była w budynku Dyrekcji Świętokrzyskiego Parku Narodowego w Bodzentynie. Cześć kameralna obejmowała wykład wprowadzający: „Krajobraz lasu naturalnego jako jeden z najistotniejszych elementów edukacyjnych w ochronie przyrody”. W drugiej części odbyły się zajęcia charakterze seminarium: usuwanie drzew zagrażających bezpieczeństwu, czy usuwanie zagrożeń bezpieczeństwa bez usuwania drzew – forum dyskusyjne. Zajęcia terenowe odbyły się na terenie Obwodu Ochronnego Święta Katarzyna, gdzie zaprezentowano uczestnikom sposoby i metody prowadzenia prac związanych z usuwaniem zagrożeń stwarzanych przez drzewa wzdłuż szlaków turystycznych i dróg publicznych.
Dyskusja, która prowadzona była podczas zajęć o charakterze seminarium, a także w trakcie części terenowej, dotyczyła problemów związanych edukacyjna rolą parku narodowego w zakresie ukazywania osobom zwiedzającym, lasu odmiennego od powszechnie spotykanych lasów gospodarczych, o fizjonomii lasu naturalnego czy wręcz pierwotnego. Poruszono w niej problem realizowania prac związanych z usuwaniem zagrożeń przy szlakach turystycznych i drogach publicznych, które mogą wystąpić ze strony starych, zamierających lub martwych drzew zlokalizowanych w bliskiej odległości od szlaku czy drogi. Zwracano uwagę na spotykane dość często wzdłuż szlaków turystycznych pniaki po ściętych drzewach, które w odczuciu zwiedzających mogą być odbierane jako ślady działalności gospodarczej w postaci cięć i rodzić wątpliwości co do sposobów ochrony przyrody realizowanych w lesie. Podkreślano, że osoby zwiedzające park narodowy nie powinny widzieć śladów po wykonanych cięciach – niezbędnych ze względu na bezpieczeństwo zwiedzających. Prowadzono dyskusję na temat wyboru miejsc i zakresu niezbędnych zabiegów zmniejszających ryzyko zagrożenia turystów ze strony łamiących się drzew lub ich fragmentów, oraz technik wykonywania prac w rym zakresie.
Odpowiednio prowadzona dyskusja pozwoliła na pełniejsze zrozumienie zasad, którymi kierować powinno się przy podejmowaniu zabiegów usuwania zagrożeń ze strony starych, obumierających i martwych drzew, a także metod jakimi należałoby się posługiwać przy tego typu działaniach zwiększających bezpieczeństwo w miejscach udostępnionych dla ludzi, co z pewnością pozwoli na skuteczniejsze utrzymywanie fizjonomii lasu naturalnego przy szlakach i drogach w Świętokrzyskim PN. Szkolenie przeprowadzone było w sposób umożliwiający przekazanie najistotniejszych informacji dotyczących edukacyjnej roli jaką w ochronie przyrody pełni krajobraz lasu pozbawionego ingerencji gospodarczej, oraz że ukrycie śladów cięć koniecznych ze względów bezpieczeństwa, jest w związku z tym bardzo istotne.
Szkolenie organizowała Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska w Warszawie oraz Świętokrzyski Park Narodowy w ramach projektu „Budowa wspólnej platformy wymiany informacji oraz systemu szkoleń zawodowych w parkach narodowych”. Projekt finansowany jest przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Małgorzata Ossowska, Lech Buchholz
