Maj to szczególny okres dla przyrody Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Puszcza wchodzi wtedy w fazę ciepłego półrocza, której towarzyszą łagodny klimat, bujny rozwój roślinności i duża aktywność zwierząt. Pod koniec kwietnia następuje spektakularna transformacja gór: do tej pory szaro-brązowy, widny las bukowy w ciągu kilku dni pokrywa się warstwami świeżego listowia o jedynym w swoim rodzaju odcieniu absyntowego seledynu, który utrzymuje się jeszcze na początku maja. Ta niezwykła barwa ustąpi potem znajomej zieleni towarzyszącej buczynom aż do jesieni. Znajdujące się wysoko Słońce oraz dni przeplatającej się gorącej i deszczowej pogody pozwalają rozwinąć się bogatej, gęstej roślinności. W rezerwacie Mokry Bór kwitnąć zaczyna rzadkie bagno zwyczajne, a masowo porastająca torfowiska wełnianka pochwowata wydaje białe owocostany przypominające pluszowe kule sterczące na długich, cienkich łodygach. Zmieniają one podmokłe tereny w krainy wzięte z surrealistycznych obrazów. Na śródleśnych łąkach trzęślicowych również pojawiają się spektakularne rośliny. Pośród żółtych łanów masowo rosnących jaskrów kwitnąć zaczynają pierwsze storczyki – różowe kukułki stoplamki, a także kosaćce syberyjskie (które w Świętokrzyskim Parku Narodowym mają swoją południową granicę występowania) i żółte pełniki europejskie. W lasach kwitną chroniony czosnek niedźwiedzi, konwalie majowe, niewielkie konwalijki dwulistne, siódmaczki leśne oraz szczawiki zajęcze.
Na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego zaobserwować można wtedy również niezwykłe owady: jednego z najpiękniejszych motyli Polski, pazia królowej, oraz równie piękną ćmę – pawicę grabówkę o niezwykłym rysunku na skrzydłach przypominającym dwie pary oczu. Na okres wiosenny przypada również czas godów wielu gatunków gadów i płazów. Traszki zwyczajne, grzebieniaste i górskie gromadzą się w zbiornikach wodnych. Granatowe samce traszek górskich o białych, cętkowanych na czarno bokach i pomarańczowych brzuchach, w płytkich, spokojnych wodach zalecają się do samic. Samczyk, który odnalazł chętną mu samicę daje nietypowe przedstawienie, ustawiają się bokiem do swej wybranki, wykonuje osobliwe ruchy przypominające pompki, wypuszcza bańki powietrza i wachluje samiczkę ogonem naprowadzając na nią swoje feromony. Gdy robi się naprawdę ciepło żaby drzewne – rzekotki zbierają się nocami w zbiornikach wodnych i dają głośne koncerty rzekotania. W gorące i parne dni majowe najłatwiej jest napotkać padalca. Ta beznoga jaszczurka prowadzi głównie skryty tryb życia, w czasie godów staje się bardziej aktywna, a rysunek szmaragdowej odmiany barwnej tego gada staje się wyjątkowo intensywny. W leśnych zagajnikach kryją się już sarny z małymi koziołkami i lochy z gromadkami pasiaków. Ptaki wysiadują już swe jaja lub intensywnie polują lub zbierają pokarm, by wykarmić swoje pisklaki.
Radek Kuroś