Początek kalendarzowego lata przypada 22 czerwca. Najdłuższy dzień roku trwa prawie 17 godzin, najkrótsza noc niewiele ponad 7. Te ekstremalne wartości wiążą się z wieloma ciekawymi zjawiskami zarówno w przyrodzie jak i w kulturze. Letnie przesilenie było jednym z ważniejszych pogańskich świąt pośród ludów słowiańskich, germańskich i celtyckich. W Górach Świętokrzyskich nocne zabawy przy ogniskach – tak zwane Sobótki przetrwały jako swego rodzaju kontynuacja pogańskich rytuałów odbywanych na świętej górze Łyścu. Tradycja w prostej linii kontynuowana była w tym regionie do XX wieku i również obecnie młodzież bawi się nocami przy ogniskach i grillach, świętując początek wakacji. Wciąż również żywa jest pamięć legendy o kwiecie paproci. Magicznego kwiatu szukać należałoby zapewne pośród gęstych zarośli orlicy pospolitej i nerecznicy samczej pospolicie rosnących w lasach Puszczy Jodłowej. Początek lata to również okres dojrzewania poziomek, jagód, malin, porzeczek, wiśni a także truskawek, których liczne pola uprawiane są w otulinie Parku. W tym okresie najłatwiej jest zaobserwować barwne, późne zachody Słońca, nietoperze polujące na wieczornym i nocnym niebie, a na skrajach lasów chmary latających świetlików. Na niebie można zauważyć tzw. trójkąt letni, utworzony przez trzy jasne gwiazdy: Wegę (w gwiazdozbiorze Lutni), Deneb (w gwiazdozbiorze Łabędzia) i Altair ( w gwiazdozbiorze Orła).
Radek Kuroś